Çocuk İçin Baba

A-A+

Çocuk İçin Baba

Annenin bebeğe yaklaşımı kadar babanın da yaklaşımı son derece önemlidir. Baba gizli, unutulmuş bir kahramandır. Çocukların yaşamından, bazı sorunların kaynağı ve çözümü konularında bilgiler aktarılırken hep annelerden bahsedilir. Oysa her çocuk bir babayla dünyaya gelir.

Adeta baba ailedeki rolü konusunda çok az şey söylenebilecek, belirsiz adam olarak kalmıştır. Ebeveyn kelimesi nerede ise anne ile eş değer tutulmaktadır. Böylece çocuğun sosyal ve duygusal gelişimi ile babanın ruh sağlığı ve ilişki biçimi arasındaki bağlantılar ihmal edilmiştir.

Babanın geleneksel rolü kültürlere göre farklılıklar görülmekle birlikte, “ekmek kazanan” olarak belirlenmiştir. Bu şekilde baba, aynı zamanda koruyucu, güven verici ve otorite olarak tanımlanmıştır. Bu babanın, biyolojik baba olması gerekmez. Baba görevini yapan, evlat edinen baba, dede vb. kişiler de olabilir.

Gebelik Döneminde Baba

Babanın bebek bekleme sürecinde, bebeğini istemesi ve eşine karşı yaklaşımı bebekle babanın ilk etkileşimidir. Evliliğinde sorun olan, eşi tarafından desteklenmeyen anne ebeveynliğe daha zor alışır.

Eşinizle, kontrollere katılmanız, bebeğinize yapılan hazırlıklarda aktif rol almanız, bebeğinizin bakımına ilişkin bilgiler edinmeniz, bebeğiniz ile ilk “baba” bağlarınızın kurulmasını sağlar.

Yenidoğan Döneminde Baba

Bakımına ve eğitimine etkin katılım bağı bebeğiniz doğduktan sonra sıkılaşır. Aslında yapılan değerlendirmeler, babaların çocuk bakımına aktif katılımından hoşlandığını göstermektedir.

Buna rağmen, bunu yapan baba sayısı oldukça azdır. Bunu engelleyenin de babalara öğretilmiş yanlış “baba rolü” mü yoksa bebek doğar doğmaz etrafını saran kadınlar ordusu mu olduğu tartışılır.

Babalar, bu konuda tamamen masum değildir. Bir kısmı çocuklarla ilgilenmenin annelerin işi olduğuna ilişkin almış olduğu öğretiler nedeniyle, bir kısmı da beceremem korkusuyla çocuklardan uzak durmaktadırlar.

Yenidoğan döneminde sağladığınız ilişki, çocuğunuzun güven duygusunun, etkileşiminin ve korunma duygusunun gelişimine katkı sağlar. Babalar bu ilişkiyi kuramadıklarında, annelerle çocukların ilişkileri daha bağımlı bir ilişki haline gelmektedir. Bu da çocukların sağlıklı gelişimini engeller. Bu durum erkek çocuklarda daha belirgindir.

Çocukluk Döneminde Baba

Babanın önemi çocuğun gelişimi için yadsınamaz. Erkek çocuk için bir özdeşim modeli, erkekliği öğreneceği hocası olmasının yanı sıra hem erkek hem de kız çocuk için aile olmanın, paylaşımın, güvenin ve sevginin temellerindendir. Çünkü baba sadece maddi bakım için değil, ruhsal gelişim için de gereklidir.

Dinleyen ve anlamaya çalışan baba, kızan ve uzak duran babadan daha etkilidir. Çocuğunuz, ona yakın ve paylaşan bir babayla sağlıklı özdeşim yapabilir. Çocuğunuzla geçireceğiniz her an, birlikte yapacağınız her aktivite onun gelişimi için çok önemlidir. Ona ayırmadığınız zamanlar çocuğunuzun gelişimi için kayıp, sizin için de bir daha asla yakalayamayacağınız bir yaşam parçasıdır.

Kadın ve erkek olmayı çocuklar anne ve babalarıyla özdeşim kurarak öğrenirler. 3 yaş civarında kız çocuklar annelerini taklit etmeye, makyaj malzemelerini gizlice kullanmaya, onların elbise ve ayakkabılarını giymeye çalışırlar. Erkek çocuklarda baba gibi konuşma ve yürümenin yanında, onunla tıraş olmak gibi taklit davranışları da gösterirler.

Bu dönemde çocukların özdeşim yapabilecekleri bir model yoksa ya da model uygun değilse, yani anne veya baba çocukla ilişki kurmuyor, uzak duruyorsa çocuk karşı cinsle özdeşim kurabilir. Özdeşim modelinin anne ya da baba olması şart değildir. Anne ya da baba yerine geçebilecek bir kadın ve erkek modeli de çocuğunuzun sağlıklı özdeşim yapmasını sağlayabilir.

Kız ve erkek çocuklar bir yandan bu özdeşimi kurmaya çalışırken bir yandan da karşı cinsten olan ebeveyne hayranlık duyarlar. Anne babanın arasına girmeye, dikkatleri kendi üstlerine çekmeye çalışırlar.

Bu dönemde sık duyulan konuşmalardan biri kız çocukların babalarına, erkek çocukların da annelerine “Büyüyünce seninle evleneceğim.” demesidir. Eğer bu konuşmalarda çocuğunuz aşırı utandırılırsa, cinsel gelişimine ilişkin ciddi sorunlar yaşar. Benzer şekilde bu duygunun aşırı desteklenmesi de sorunlar yaratır.

Bu durumda en uygun yanıtınız: “Biliyorum beni çok seviyorsun, ben de seni çok seviyorum ama çocuklarla anne ve babalar evlenmezler.” olmalıdır. Bu soruya “Terbiyesiz, bir daha duymayayım ya da “Tabi canım evleniriz.” şeklinde yanıt vermeniz çocuğunuzu kargaşaya sürükler.

Benzer şekilde bu yaşlarda çocuğunuzu dudağından öpmeniz, onların yanında sakınmadan bedeninizi göstermeniz uygun olmaz. Bu durum, çocuğunuzun kuralları yanlış öğrenmesine ve gelişiminde kargaşanın olmasına neden olur.

Cinselliği Fark Etmede Baba

3 yaşına kadar cinselliğinin farkında olmayan çocuğunuzda 3 ve sonrası yaşlarında cinselliğe ilgisi başlar. Bu dönemde çocuğunuzun ilgisi kendi bedenlerini, cinsel organlarını ve diğer çocuklardaki durumu öğrenmeye yönelir.

Bir yandan kendi bedenini incelerken diğer yandan da karşı cinsin farklılığını anlamaya çalışır. Bu merakı gidermek için doktorculuk, evcilik gibi oyunlar en ilgi çeken oyunlardır.

Erkek çocuklar, kız çocukların niçin penisi olmadığını anlamaya çalışır. Kız çocuklarının penisini kaybetmiş olduğunu düşünen erkek çocuklarının aksine kız çocuklar, büyüdüklerinde penisleri olacağını umut ederler.

Penisini kaybedeceğinden korkan erkek çocuk, bir yandan babaya benzemeye çalışmakta ve bir yandan da anneye hayran olduğu için babası tarafından cezalandırılacağından korkmaktadır.

Cinsel gelişim ön plana çıktığı ve pipisi en önemli şey haline geldiği için, en büyük ceza onu yitirmesi olarak benimsenir. Bu korkuları yaşayan çocuğun 3–6 yaş arasında sünnet edilmesi, pipisini kesmekle ilişkili şakalar yapılması korkusunu artırır.

Eğer babasıyla iyi ilişki kuramamışsa ya da babası aşırı sert ve uzaksa, bu korkular artar ve çocuğunuz özdeşimini sağlıklı yapamaz. Babasıyla ilişkisi sağlıklı olursa, bu korkuyu yener ve “Baba gibi” olmaya çalışarak sağlıklı bir şekilde özdeşimini ve cinsel kimliğini tamamlar. Benzer şekilde kız çocukta anneyle sağlıklı bir ilişki kurarsa gelişimi sağlıklı olur, penis beklentisi sona erer.

Bu dönemde erkek çocukların sık sık pipilerini ellemeleri, onu kontrol etmelerinden kaynaklanır. Her dönemde çocukların sorularına yaşına uygun yanıt vermek, onların gelişimlerine uygun davranmak ilerisi için cinsel kimliği doğru, yeterli bir nesil yetiştirmek demektir.

Bu gelişimler için baba ile kurulan ilişki önemlidir. Herkesin babasından güçlü, yakışıklı, akıllı olan baba ile çocuk paylaşmak ister. Bu paylaşım çocukluk döneminde oyunlar aracılığı ile olmaktadır. Babanın kız erkek çocuklarla oynayacağı oyunlar onların sosyal gelişimleri için gereklidir.

Ergenlikte Baba

Babanın çocukluk döneminden itibaren çocuğunun yanında olması ve olumlu ilişkiler kurması, ergenlik döneminde gençlerin sosyal, entellektüel gelişimlerinin ve kendilerini kontrol etme becerilerinin sağlıklı olmasını sağlamaktadır.

Ergenlik döneminde çocukların, babalarının olumsuz ruhsal özelliklerini yansıttıkları da bilinen bir gerçektir. Sinirli, duygularını kontrol edemeyen babalar ergenlik döneminde kendilerine benzer gençlerle karşılaşmaktan hoşlanmazlar.

Babaya arkadaş ve otorite olarak ergenlik dönemi, en çok gereksinim duyulan dönemdir. Bunu sağlayabilen babalar için de babalığın, en zevkli yaşandığı dönem haline gelir. Sağlanamadığında çatışmaların arttığı bir süreç oluşur. Gençlerin babaları ile kurduğu ilişki onların meslek ve eş seçimlerini, bu seçimlerde kurdukları ilişkileri etkiler.

Tıpkı sizin de hata yapabileceğiniz gibi çocuğunuz hata yapabilir.. Hata yaptığında paylaşacağı ve destek göreceği kişinin siz olduğuna onu inandırmalısınız. Çünkü sizinle paylaşamadığında, daha çok hata yapacaktır ve sizin boşluğunuzu dolduranlar genellikle “iyi” olmayacaktır.

Hele bir de onlar için anlamlı olan bazı günleri birlikte yaşamak, çocukların babalarıyla olumlu bir bağ kurabilmesini sağlayacak. Böylece onları, uyuşturucu, alkol, çete gibi zarar verecek durumlardan ve babalarının yerini doldurmaya çalışan sahte babalardan koruyacaktır.

Bunları bilmek gerek, çünkü babalık gurur verici olduğu kadar, kaçırılmaması gereken bir zevktir. Ayrıca unutmayın, çocuğunuza verecekleriniz size geri dönecektir. Anne baba olmak emek ister. Bu emeğin ödülü, verdiklerinizle yoğrulmuş olarak, sadece size değil yaşama kattıkları ile gurur duyabileceğiniz, yanınızda olmasa bile gerçek bir baba olma şerefini size sunacak çocukları yaratmanın mutluluğu olacaktır.

Tüm Babalara Öneriler

- Çocuğunuzun gelişiminde baba figürü önemlidir.
- Baba sadece maddi bakım için değil, ruhsal gelişim için de gereklidir.
- Dinleyen ve anlamaya çalışan baba, kızan ve uzak duran babadan daha etkilidir.
- Yakın ve paylaşan bir babayla sağlıklı özdeşim yapılabilir.
- Çocuğunuzla geçireceğiniz her an, birlikte yapacağınızın her aktivite onun gelişimi için çok önemlidir.
- Ona ayırmadığınız zamanlar çocuğunuzun gelişimi için kayıptır. Ama sizin içinde bir daha asla yakalayamayacağınız bir yaşam parçasıdır.